Mala varoš - slavne prošlosti

Posjetite, zabilježite: Rijeka Crnojevića /

Rijeka Crnojevića je gradsko naselje koje pripada Cetinjskoj opštini. Ima oko 200 stanovnika. Naselje je poznato još iz antičkog doba. Kad su tuda bili već karavanski putevi preko Crne Gore.

Rijeka Crnojevića se smjestila u lijepom dijelu Skadarskog jezera sa izuzetno privlačnom okolinom koja impresionira svakog ko je posjeti. Posebnu pažnju privlači ljeti kad se iz pravca Podgorice, Cetinja, Budve, Virpazara slivaju kolone turista u želji da posjete ovo lijepo istorijsko mjesto.

Iz Pravca Podgorice za Rijeku sa magistralnog puta se skrene desno, jedno 15 km. No, bilo iz kog pravca da idemo, imamo divan pogled na Skadarsko jezero i njegovu živopisnu okolinu. Tako da Rijeka Crnojevića ima svoju divnu priču, svoju okolinu, prirodna bogatstva, lijepa brda i planine koji su pravi mamac za turiste.

Riječni tok, nekad zvani Rijeka a kasnije Rijeka Crnojevića izvire ispod brda Obod, iz Obodske pećine kao prilično snažno vrelo. Riječni tok ide najprije prema istoku  jedno 3,5 km da bi kasnije skrenula prema sjeveru, pa polukružno prema jugoistoku do svog ušća u Skadarsko jezero. Dužina toka je 13 km a površina sliva oko 70km2. Tok je bogat ostrvima. Sem 1 km na početku, Rijeka je plovna čitavom dužinom.

Naselje Rijeka Crnojevića ima bogatu istoriju, vezanu za dinastiju Crnojevića a kasnije Petrovića. Priča počinje od Ivana Crnojevića koji je bježeći od Turaka prenio svoje sjedište u ovo mjesto. Na Obodu je napravio svoj dvor a kasnije manastir. Iz tvrđave Žabljak tu prenosi svoj presto a manastir postaje sjedište Zetske mitropolije. To je u to vrijeme imalo veliki značaj za Crnu Goru. Čak i danas ima očuvanih prostorija iz tog doba. Iako su te zgrade porušene, podrumske prostorije postoje kao dokaz Obodske štamparije. Utvrđenje na Obodu govori kako se borilo za opstanak i kako se morala sačuvati duša crnogorskog naroda. Na spomen ploči su zapisane sljedeće riječi:„ Ovđe je osnovana Obodska štamparija od koje ostade prva knjiga – Oktoih, započeta 1493 godine, a završena 4. januara 1494. godine.“ Kao što znamo na Obodu je radila prva štamparija kod Južnih Slovena, čija su slova kasnije pretvorena u puščana zrna jer se neprestano morala braniti sloboda uvijek teško stečena i neizvjesna.

Rijeka Crnojevića se može pohvaliti sa izuzetnim građevinskim objektima koji su za ono doba bili nešto veličanstveno u dosta siromašnoj Crnoj Gori.

Čuven je Danilov most koji je izgradio crnogorski knez Danilo 1853. godine u zahvalnost svom ocu Stanku Petroviću. Na tom mjestu postojao je drveni most koji je voda često plavila i koji nije bio kvalitetno urađen. Novi most je izgrađen od kamena, dvolučni most, ukupne dužine 43 m. Most predstavlja vezu između varoši Rijeke Crnojevića i brda Obod, sjedišta crnogorske dinastije. Narod ga zove Veliki most ili Mostina, zbog njegovih tadašnjih velikih dimenzija. Ima dva velika polukružna luka, dva manja, jedan u sredini a drugi na desnoj obali Rijeke. Ograda mosta je podignuta kasnije i visoka je oko 1 metar. Most je atrakcija za posjetioce. Uz most se nalazi i jednospratna kuća „ Mostina“.

Na Rijeci Crnojevića se nalazi i najstariji sačuvani objekat, kuća Svetog Petra. Tokom 19. i 20. vijeka, Rijeka Crnojevića je bila jedna od najpoznatijih crnogorskih luka i trgovački centar. Tu je podignuta prva apoteka u Crnoj Gori, prva radionica oružja. Kasnije je došlo do izvjesne stagnacije i mirnog života mještana varošice sa burnom istorijskom prošlošću.

Danas, ovo mirno mjesto ima turistički značaj. Našlo se na putu Podgorica-Cetinje, sa prelijepim okruženjem,  često se naziva i „ crnogorska Venecija“. Razlikuje se od svih crnogorskih mjesta po okruženju, po prošlosti, po načinu života.

Pošto su objekti prilično stari, stalno se vrši rekonstrukcija i uređenje prostora. Kuće se popravljaju, šetalište je popoločano, dobilo je električno osvetljenje, riješeno je i vodosnadbijevanje. Tako se povećao i broj restorana i konoba kao i broj smještajnih kapaciteta, jer se povećava i broj turista. Ovo lijepo mjesto dobija sve veći značaj zbog svog načina života i zbog svoje istorije.

Restorani su nadaleko poznati po svojim specijalitetima posebno ribljim, po vinskim podrumima. Varoš se ponosi barkama starim i novim, vječnim fotografijama mosta, rijeke, Pavlove strane kao i čitave okoline. Za mještane ove divne varoši zaista postoji bolja budućnost.