26-Jan-2022
Početna Vijesti

Raskoš slobodne prirode


Tekst: Sanja Golubović

Piva – ljepota živa /

Čitav predio Pive je poput istoimene brze i moćne planinske rijeke Pive, koja pjesmom žubori i kojoj je pjesma spjevana i stih kaže „Malo prava, malo kriva, rijeka Piva pa se skriva...“ i divlja i moćna je priroda tog kraja poput Tare najdublje prirodne emocije, najbistrije „suze Evrope“ koja teče kroz ovaj kraj. Piva je i pitoma i gostoprimna poput njenih domaćina koji svakog dočekuju u svojoj kući s radošću kao člana familije iz daleka.

Nenadmašno lijepa priroda Pive koja se više ne skriva već zahvaljujući radu regionalnog Parka Piva čudesna ljepota ovog kraja se otkriva pažljivo i s poštovanjem ljepote kojom je priroda nagradila ovaj kraj. Svjesni bezgranične ljepote svoga kraja i da priroda ne pravi granice već Tara teče i kroz susjednu zemlju, šume se nastavljaju i planine protežu i dalje, Pivljani povezuju sa susjedima promociju ljepota i turističkih potencijala zajedničkim nastupima i uvezivanjem i objedinjavanjem turističkih ponuda opština Plužine i Foče otkrivajući posljednjih godina turistima istinska čuda prirode i mogućnosti iskrenog uživanja u prirodi.

Pivsko jezero krstarenje Pivsko jezero - krstarenje

Uz podršku Evropske unije prekogranična saradnja između opštine Plužine i opštine Foča regionalni park Piva i Turistička Organizacija Opštine Foča su u okviru projekta „Turizam, Adrenalin i Rafting Avantura (T.A.R.A.)“ realizovali niz turističkih objedinjenih ponuda za turiste i obogatili sadržaj i nivo ponude obje opštine. Cilj projekta je razvoj i promocija prekograničnog područja kao jedinstvene destinacije za aktivni turizam.

Sjedinjujući u fantastične aranžmane ture koje se odvijaju na teritoriji obije opštine nastupa se na turističkom tržištu sa izuzetnim planinskom turističkom ponudom koja objedinjuje aktivnosti i predjele zaštićenih područja, dva parka Piva i Sutjeska, kulturno istorijsko nasljeđe dvije opštine, ture koje vode od pivske strane Stabana i jezera Stabanjskih do Foče, i Pješčanih piramida kod Miljevine, panoramskih puteva Sutjeske i Pive, ili ture od Plužina što kreću i vode preko NP Sutjeska do Trnovačkog jezera jedinog na svijetu jezera u obliku srca. Veliku Taru danima obilaze uz njen maestralni tok, ili se ide putevima tri rijeke u dvije opštine... A tu je i amblem Plužina - Pivsko jezero neizrecive ljepote i neopisive boje, iskonskog mira koje ima priču o sebi, i priču o jednom gradu koji je živio tu pa se izmjestio iznad... To je već istinita ali filmska priča za sebe. Otkrivajte ljepotu jezera ploveći jezerom i puneći oči i dušu ljepotama u čijim se njedrima smjestilo, ili „poletite“ iznad njega kao pivski soko što se može zapaziti povremeno na nebu iznad Pive - čeka vas najduži ziplajn u Crnoj Gori – taj se „let“ ne propušta.

Fantastična mogućnost je da preko ovih tura upoznate neoskrnavljene i sačuvane bisere jedinstvene prirode: upoznajte tri Parka Durmitor, Pivu i Sutjesku! Priroda je nedjeljiva i Pivljani to znaju, kao što znaju da je čuvaju i odnose se prema njoj kao prema svojoj kući što im je ona i doista.

Malo Stabanjsko jezero Malo Stabanjsko jezero

Gdje god da boravite u Pivi vidjećete planine, rijeke i jezera. Piva nije bila u prošlim vremenima turistički valorizovana, sada kada se otkriva na pravi način svakog posjetioca impresionira na prvi pogled. Turisti iz cijelog svijeta su oduševljeni ljepotom kad se s Pivom sretnu „oči u oči“, i ne samo stranci, Piva nije bila ni stanovnicima Crne Gore poznata, upoznajući je postavljalo se pitanje „kako je ova i ovolika ljepota toliko blizu bila daleko od pogleda, skrivena“. Sada kad se Piva turistički otkriva – otkriva se na najbolji mogući način, uz obilježene staze, modernu turističku signalizaciju povezanu sa digitalnim platformama, uz vodiče i planski i znalački „skrojene“ objedinjene rute iz sfere aktivnog turizma od strane regionalnog parka Piva i za teritoriju opštine Plužine i susjedne Foče. I zabava je bitna, pa se, opet, u zajedničkim projektima održavaju koncerti i festivali u Pivi i Foči. Zabava je na planini!

Iako su rute označene, opisane i staze obilježene, posjeta i obilazak Pive je nešto više od ustaljenih planinskih ruta i preporuka informatora i vodiča, tamo je ustvari istinska planinska priča, najljubazniji ljudi koji žive od prirode i s prirodom u društvu kao s najboljim prijateljem, baš kao njihovi preci stotinama godina.

Mrtainje Krč polazna tačka uspona na Maglic Mrtainje Krč - polazna tačka uspona na Maglic

Poštovanje prirode je njeno očuvanje

Piva je fantastični rezervat iskonski divlje ljepote prirode ali i posebne ljubavi. Ako stvarno hoćete da doživite nešto što nije kliše, i u potrazi ste za skrivenim mjestima Crne Gore, pođite u Pivu, na sjever Crne Gore, uistinu očuvan, atraktivan i divlji, u čijim njedrima su Pivske planine, kao što su Bioč (2.397 metara nadmorske visine), Maglić (2.386) i Volujak (2.336). Pejzaž dodatno raznovrsnim čine visoravni bogati pašnjacima i šumama, duboko usječeni kanjoni rijeka Tare, Pive i Sušice, planinska jezera - Stabanjska i Trnovačko. Pođite da doživite ritam zdravog srca prirode, netaknute i divlje – neka i vam srce jače zakuca od prizora kojima će se obradovati sva vaša čula  i ljubavi ljude koji žive neki drugačiji život izvan pravila grada po pravilima prirode i stotinama godina duge tradicije.

I kad pomislite da ste vidjeli i obišli sve ljepote Crne Gore, i da nema neotkrivenih tajni i da su se sve prirodne ljepote ukazale ljudskom oku, dođete u Pivu i vidite koliko nijeste vidjeli.

Plužine „zagledane“ u Pivsko jezero i planine

Ako krećete sa mora, možete da idete i novim putem Risan-Žabljak, i preko zaobilaznice kod Nikšića vi ste već za oko sat i po vremena najviše u Breznima, u Pivi... Put od Nikšića do Plužina, obično traje oko sat vremena, ali može da se oduži zbog želje da zastanete na svakom kilometru… Uz put ćete vidjeti valovita sela, poput Brezana, koja su dobila ime po mnogobrojnom drveću breze i toj bijeloj šumi pored koje prolazite. Smjenjivaće se putem prizori srećnih lica preplanulih čobana, njihovih stada ovaca i krava... Uz put vam je i prekrasni Manastir Piva, sagrađen između 1573. i 1586. godine. Manastir se nekada nalazio na izvoru rijeke Pive. Zbog izgradnje Pivskog jezera potapanja gradića Plužine za tu svrhu morao je biti premješten, kamen po kamen na mjesto današnjeg manastira i izgrađen je isti koji je bio nekad u Starim Plužinama. Ta gradnja i prenos trajali su 13 godina. Sjajna priča.

Teško da bi neko ko ne zna, kad ga vidi pomislio da je Pivsko jezero vještačko.

Prijevor Maglić 2 Prijevor, Maglić

Međutim, jezero koje se prostire na površini od 12,5 kvadratnih kilometara i dostiže dužinu od 45 kilometara, nastalo je 1976. godine za potrebe izgradnje hidroelektrane „Piva“ i pregrađivanjem kanjona rijeke Pive. Tada su izgrađene i nove Plužine, stanovnici su se iz starih – prvih Plužina iselili „gore iznad uvale“, ali uspomene su ostale… Stariji Plužinjani kad plove jezerom, znaju đe je šta ispod bilo, kuda su se kao djeca igrali, u školu išli šljive brali i nestašluke pravili... Skoro svi objekti su prije potapanja porušeni osim Pivskog manastira.

Plužine nove su građene kao šarmantni gradić, neobične i atipične arhitekture za sjeverne gradove Crne Gore, stepenasto se spušta do obale Pivskog jezera na čijem dnu, tu u dolini su se nalazile prvobitne Plužine koje su iseljene i potpoljene za potrebe gradnje hidro-elektrane 1975. godine.

Danas Plužine posmatraju jezero iz kog se i kada pane vodostaj vide ostaci starih Plužina... Šarm malog grada će vas odmah osvojiti. Plužine vam mogu biti mjesto gdje ćete se stacionirati par dana i odakle ćete odlaziti na dnevne avanture po Pivi.

Ali avantura počinje odmah tu u Plužinama.

Prijevor Prijevor

Pogled sa jezera

U Plužinama postoji nekoliko agencija koje imaju u ponudi krstarenje Pivskim jezerom. Ne propustite da dok brodić klizi mirnom površinom jezera dugog 42 km, uživate u vožnji i predjelima kroz koje prolazite, u dubokoj vodi se ogledaju stotine metara visoke litice, šume i zelene ravne luke... Na brodu vas služe osvježavajućim napitcima, a nakon par sati vožnje svraćate u pećinu Oteša, gdje će brodić pristati, a vi se popeti u pećinu gdje ćete se okrijepiti i uživati u nekom novom pogledu „na svijet“. Eho u pećini, cvrkut pećinskih lasta i odbljesak sunca na svodu…Potom se krstarenje nastavlja do mjesta Silence – ime mu sve kaže, iskonski mir na obali, tu možete da ostanete, kupate se i sačekate da vam domaćin ispeče divlju pivsku pastrmku na roštilju i spremi gozbu za pamćenje.

Krstarenje može trajati od pola do dva sata. Voda jezera je kristalno čista i pitka.

Divno se i kupati u njoj. Prosječna dubina jezera je između 70 i 120 metara, a dostiže i do 180 metara.

Spomen kuća 1 Spomen kuća

Iz perspektive ptice

U Plužinama je ziplajn u koji kreće sa platforme kod Gostionice koja je tu, odmah na ulazu u grad. „Letite“ preko Pivskog jezera, a zatim se povratnom sajlom stiže ispred mosta na Pivskom jezeru. Dužina zip-lajna je 1400 metara - to je najduži zip-lajn u Crnoj Gori. Ne znate kad vas udara jači adrenalin, kad polijećete, letite ili slijećete. Prizori u oku su čudesni, jezero neopisive boje, istovremeno zeleno - smaragdno a i tirkizno. To se ne propušta.

Nakon zip-lajna razmislite o sljedećim opcijama: krstarenje Pivskim jezerom ili rafting Tarom - ako nijeste već bili.

Sa prirodnih vidikovaca se najbolje vidi...

Uživajući u ovom kraju obavezno pođite na neke od mnogobrojnih vidikovaca koji su obilježeni i inače je turistička signalizacija u Parku prirode Piva odlična i jasna i na drumskim putevima i šetačkim, alpinističkim, biciklističkim, planinarskim stazama. Najfotografisaniji je prirodni vidikovac onaj koji se nalazi na putu od Plužina ka Šćepan Polju, to jest ka skretanju ka selu Trsa na Pivskoj planini, odnosno na biciklističkoj stazi 193, na serpentini ispod vrha Kruška. Odatle ćete vidjeti Pivsko jezero, Plužine, kao i vrhove Ledenice i Bioč. Ovo je idealno mjesto za turu foto-safari ili kao kraći predah tokom pješačkog uspona ka Trsi.

Opet, drugi misle da je najljepši vidikovac Unač. Sa tog mjesta jezero i planine izgledaju kao scenografija iz nekog naučno fantastičnog filma.

Svaki vidikovac nova perspektiva i slike u oku...

Spomenik B na Sutjesci Spomenik na Sutjesci

Splavom, čamcem il kajakom niz Taru

A ako želite ići dalje, zavisi idete li na rafting – planetarno popularno spuštanje rijekom Tarom, najčešće sa gumenim čamcima (rafting je u ponudi je mnogobrojnih agencija i kampova duž rijeke), a ekskluzivna ponuda je spuštanje niz rijeku drvenim splavom, neki pak, iskusni kajakaši najviše vole adrenalinsku borbu s bukovima Tare u kajaku. Dužina rafting ture je od 15 do 85 kilometara. Splavarenje može biti jednodnevno, dvodnevno i trodnevno. Inače pored Tare ima dosta kampova koji nude domaću hranu i odličan smještaj, čarobne su planinske noći na obali rijeke oko vatre uz muziku. No i rafting može duže da traje ako se povežete u turu koja obuhvata tok rijeke kroz teritoriju opštine Plužine i opštine Foča. Na taru dolaze i ribolovci jer Tara je za njih izazov, brza, čista, bistra rijeka koju riba voli... Možete da prenoćite u nekom od kampova pored Tare ili etno sela po Pivi. A postoji i glamping na obali Pivskog jezera ako hoćete zaista da odmarate u apsolutnoj prirodnoj tišini gdje se čuje samo ali samo cvrkut ptica...

Rafting u buku Rafting u buku

Rijeka koja žubori kao pjesma

Rijeka Piva jedna od najljepših, najimpresivnijih i najspektakularnijih rijeka u Crnoj Gori koja brzim tokom teče 33km ka sjeveru do Šćepan Polja, gdje se njene vode sreću sa Tarom. Poznata pjesnikinja Desanka Maksimović je prilikom boravka pored te rijeke napisala „ja bih ovdje samo pisala pjesme.“

zip line Zip line

Do jezera u obliku srca preko Pive ili Nacionalnog parka Sutjeska

Trnovačko jezero - jezero u obliku srca, ljubitelji prirode i aktivnog turizma ga posjećuju sa radošću kao antikvitet prirode do kog je sreća doći i dolaze da mu se dive ljudi sa svih strana svijeta kojima je takva ljepota apstraktno umijeće prirode, najveći mogući luksuz koji se može priuštiti. Ne mogu do njega da idu oni koji nijesu u pristojnoj kondiciji, i ne znaju da se snalaze u planini… Tamo idu istinski ljubitelji prirode, planinari, alpinisti i avanturisti koji poznaju i vole planinu i penjanje jer znaju da ljepota u kojoj uživaju vrijedi svakog napora. A svaki napor gubi težinu na toj visini. Kad ugledate to srcoliko jezero podno planinskih vrhova, na sve zaboravljate. Baš na sve. Samo vas preplavi osjećaj sreće i miline. Ako je vaša želja za ljepotama prirode i rijetko viđenih prizora: idite na izlet do Trnovačkog jezera – jezera u obliku srca! Do jezera može da se ide iz pravca Plužina stazom koja vodi uz brzu i punu pastrmke rijeku Vrbnicu i pored Malog i Velikog Stabanjskog jezera. Zbog velikog uspona i naporne staze do jezera može se doći za 5-6 sati hoda. Uz put susrećete dva jezera Malo i Veliko Stabanjsko jezero. Ili idite preko BiH, da vidite vanredne ljepote Nacionalnog parka Sutjeska. Možete krenuti preko Bileće, Gacka nakon kog vas susreće lijepo jezero Klinje, pa preko predivnog Tjentišta, onda kroz NP Sutjeska. Na 10-om km vožnje od Tjentišta je Dragoš Sedlo odakle krećete kroz čarobnu šumu NP Sutjeska, od drveća čije ogromno korijenje prekriva tle, sa krošnjama kojima se ne nazire kraj. Sa vidikovca u NP Sutjeska se vidi fantastični vodopad Skakavac koji se sa 70 metara visine stropoštava u prašumu Perućica. Dalje na putanji ka jezeru čeka vas fantastični vidikovac na Prijevoru koji se nalazi na 1668 m nadmorske visine. Dalje, pogled seže ka Magliću, i lancu planinskih vrhova od Trnovačkog Durmitora, Studenca i Badnja na Volujaku i Zelengorskih visova u daljini. Na pješačenju do Trnovačkog jezera mijenja se i tlo pod nogama, susreću vas visoke trave od kojih se ljudska figura dok prolazi tuda skoro ni ne nazire, lišće, sipari, kamenje, isušeni potoci, oštri usponi i nizbrdice, doline, šume. Na kraju puta je cilj: Trnovačko jezero, nestvarno lijepo, na nadmorskoj visini od 1520 smješteno ispod južnih padina Maglića, zapadnih stijena i sipara Trnovačkog Durmitora, kao i sjevernih padina Volujaka. Dugačko je 825 m, široko 715 m i najveće dubine 9,2 m. Poniranjem gubi vodu koja kasnije izbija u Čokovim vrelima kod mjesta Čokova luka, u kanjonu Pive, sa visinskom razlikom od 1047 m.

Supljaca Šupljača

Prijedlog je da planirate da noćite na obali Trnovačkog jezera u smještaju planinarskog doma ili u sopstvenom šatoru jer za jedan dan ne možete uspjeti da odete I vratite se nazad u Plužine. A i šteta bi bila žuriti, a nije moguće zbog naporne rute i noć vas ne treba zateći u putu…

Pivski iskonski život na planini

Pivska sela i katuni su posebna priča. Možete ih obilaziti automobilima, pješice, biciklima... U svakom selu možete da „banete“ i bićete dočekani kao najdraži gost. Posmatranje načina života gorštaka je vraćanje na iskonski način života na selu, na prapočetke a opet i završetke svakog koncepta zdravog života. Ljudi rade na njivama i u baštama, kose na livadama, spremaju sijeno za stoku, stoka pase na pašnjacima ljeti, hrana se proizvodi u sopstvenim domaćinstvima i sve je zdravo jer je od najzdravijeg spravljeno. Stoka pase ljekovito bilje koga je po Pivi napretek, bere se i za čajeve, a ima i za svakog ko želi da dođe da nabere... Livade su mirisne i šara ih planinsko cvijeće, šume su pune divljih životinja i divljih jagoda, pečurki... Na nekim visoravnima se snijeg zadržava i ljeti pa mještani u njemu hlade piće, ponudiće vas domaćim proizvodima, vrućim domaćim hljebom, mladim i starim kajmakom, mladim sirom i starim iz mješine tzv. „prljom“,  ali i pivom iz snijega... To je taj iskonski život koji nam nedostaje, život u neuporedivo opuštenijem društvu koje zna da uživa u trenutku. Osjetite život u sredini koja još uvijek ima zdrav oblik života.

Zelengora Donje Bare Zelengora - Donje Bare

Putokaz za avanture: regionalni Park prirode Piva

Park prirode Piva na krajnjem sjeverozapadu Crne Gore, između granice sa Bosnom i Hercegovinom i sa Nacionalnim parkom Durmitor, a zauzima značajan dio teritorije Plužine. Zaštićeno je područje od 325 kvadratnih kilometara, a zbog raznolikog pejzaža i prirodnih ljepota predstavlja idealno mjesto za uživanje. Za sve informacije, pomoć i vodiče obratite se upravo zaposlenim u Parku Piva čije su prostorije odmah na ulazu u Plužinama. Tu ćete dobiti i prijedloge, smjernice i pomoć da maksimalno iskoristite vrijeme i uživate u prirodi tog čudesno lijepog kraja punoj lijepih iznenađenja na svakom koraku.